Khi nhắc đến trọng tài, nhiều người thường nghĩ đến trọng tài chính với quyền điều khiển trận đấu. Tuy nhiên, song hành cùng họ còn có những nhân vật cực kỳ quan trọng nhưng ít được nhắc đến hơn chính là trọng tài biên. Vậy trọng tài biên bóng đá là gì? Vai trò và quyền hạn của trọng tài biên như thế nào? Tất cả sẽ được Xôi lạc TV giải đáp chi tiết.
Trọng tài biên bóng đá là gì?
Trọng tài biên bóng đá là người hoạt động dọc hai đường biên dọc của sân bóng. Mỗi trận đấu tiêu chuẩn sẽ có hai trọng tài biên, đứng ở hai phần sân khác nhau và hỗ trợ cho trọng tài chính trong việc đưa ra các quyết định quan trọng.
Trọng tài biên sử dụng cờ để ra hiệu, theo dõi các tình huống diễn ra sát đường biên, hỗ trợ xác định việt vị, bóng ra khỏi sân, lỗi cầu thủ, và nhiều diễn biến khác mà trọng tài chính đôi khi khó quan sát trong không gian rộng lớn của sân bóng. Dù không phải là người “nắm quyền tối cao”, nhưng mọi nhận định của trọng tài biên có ảnh hưởng trực tiếp đến sự chính xác của quyết định chung cuộc.
Trong các trận đấu chuyên nghiệp, trọng tài biên hiện nay không chỉ đứng yên quan sát mà phải liên tục di chuyển với tốc độ cao để theo sát đường bóng, giúp đảm bảo góc nhìn tối ưu.
Vai trò quan trọng của trọng tài biên trong bóng đá
Trọng tài biên là mắt xích cực kỳ quan trọng, góp phần xây dựng trận đấu công bằng, minh bạch và chuẩn xác nhất. Xoilac Link cung cấp các vai trò quan trọng mà trọng tài biên đảm nhiệm xuyên suốt trận đấu.
Theo dõi và xác định tình huống việt vị
Đây là nhiệm vụ nổi bật nhất khi nói đến trọng tài biên. Luật việt vị rất phức tạp, đòi hỏi trọng tài phải quan sát không chỉ vị trí của cầu thủ tấn công mà còn cả bóng và cầu thủ phòng ngự cuối cùng.
Trọng tài biên có góc nhìn ngang đường biên, giúp họ dễ dàng quan sát hàng phòng ngự và cầu thủ tấn công hơn trọng tài chính. Việc phất cờ xác định việt vị chỉ xảy ra khi cầu thủ vừa tham gia vào pha bóng và việt vị là rõ ràng.
Dù hiện nay VAR hỗ trợ phân tích các tình huống việt vị, nhưng trọng tài biên vẫn là người đưa ra tín hiệu ban đầu. Họ là người trực tiếp theo dõi mọi diễn biến để đảm bảo pha bóng không bị gián đoạn.
Xác định bóng ra khỏi sân và đội được hưởng quyền kiểm soát
Khi bóng lăn sát vạch biên hoặc vượt ra ngoài, trọng tài biên là người quyết định đội nào được hưởng quyền ném biên, phạt góc hay phát bóng lên. Đây là những quyết định tưởng chừng đơn giản nhưng lại ảnh hưởng lớn đến nhịp độ trận đấu.
Nhiều tình huống bóng đi nhanh hoặc cầu thủ chắn bóng khiến trọng tài chính bị khuất tầm nhìn, và lúc này trọng tài biên đóng vai trò then chốt. Chỉ cần một sai lầm nhỏ có thể dẫn đến bàn thắng hoặc tranh cãi kéo dài.
Hỗ trợ trọng tài chính trong việc xác định pha phạm lỗi
Trọng tài biên thường đứng gần các đường biên nơi có nhiều va chạm, kéo áo hoặc tình huống phạm lỗi tinh vi. Khi nhận thấy vi phạm, trọng tài biên có thể dùng cờ báo hiệu để hỗ trợ trọng tài chính đưa ra quyết định. Vai trò này đặc biệt quan trọng trong các trận đấu có cường độ cao như Champions League, World Cup hay các trận derby, nơi mọi pha va chạm đều có giá trị lớn.
Giám sát thủ môn khi phát bóng hoặc bắt bóng
Dựa vào luật, trọng tài biên cũng theo dõi xem thủ môn có bắt bóng ngoài khu vực 16m50 hay không, và có phạm lỗi kỹ thuật trong quá trình phát bóng lên hay không. Những chi tiết này ít người chú ý nhưng lại có ảnh hưởng trực tiếp đến luật chơi.
Theo dõi các tình huống thay người
Trọng tài biên là người đứng tại khu vực thay người, hỗ trợ thông báo và xác nhận cầu thủ vào sân – rời sân. Họ giúp đảm bảo quá trình thay người diễn ra hợp lệ, không để thiếu – thừa người trên sân.
Quyền hạn của trọng tài biên theo luật bóng đá FIFA
Bên cạnh tìm hiểu trọng tài biên bóng đá là gì và vai trò mà họ đảm nhiệm thì quyền hạn cũng là điều mà không ít người hâm mộ quan tâm. Theo tin mới mà XoilacTV tổng hợp, trọng tài biên có quyền hạn rất cụ thể nhưng không vượt quá trung tâm của trọng tài chính. Tất cả quyết định của trọng tài biên chỉ mang tính hỗ trợ và gợi ý, trọng tài chính vẫn có quyền quyết định cuối cùng.
Các quyền hạn chính của trọng tài biên bao gồm:
- Ra hiệu việt vị bằng cờ khi cầu thủ tấn công tham gia trực tiếp vào tình huống.
- Quyết định bóng đã ra khỏi sân và đội hưởng ném biên, phạt góc hay phát bóng.
- Ra hiệu ghi bàn hay không ghi bàn nếu bóng đã vượt qua vạch vôi nhưng trọng tài chính khó quan sát.
- Báo lỗi xảy ra ngoài tầm quan sát trọng tài chính.
- Hỗ trợ quản lý khu vực kỹ thuật và thay người.
- Theo dõi các hành vi phi thể thao, các tranh cãi, xô xát gần đường biên.
Dù quyền lực không bằng trọng tài chính, nhưng tiếng cờ của trọng tài biên có giá trị rất lớn, góp phần quyết định sự chính xác của mọi pha bóng.
Kết luận
Sau khi tìm hiểu chi tiết về trọng tài biên bóng đá là gì, có thể thấy họ là những nhân vật thầm lặng nhưng vô cùng quan trọng. Họ không phải là người nổi bật nhất, nhưng là người góp phần giữ cho trận đấu công bằng, minh bạch và đúng luật nhất.